कुपोषणमुक्त बालकांसाठी भगीरथ संस्था आणि अंगणवाडी ताईंचे समर्पित कार्य

ग्रामीण भारतात अजूनही अनेक बालके आणि माता कुपोषणाच्या संकटाशी झुंज देत आहेत. त्यांचा शारीरिक व बौद्धिक विकास अर्धवट राहतो, आजारपणांची शक्यता वाढते, आणि पुढील आयुष्याची पायाभरणी दुर्बळ राहते. अशा वेळी भगीरथ ग्रामविकास प्रतिष्ठान आणि गावातील अंगणवाडी सेविका म्हणजेच ताई, या दोघांचा समन्वय हा एक मोठा आशेचा किरण ठरतो.

 

 

भगीरथ संस्था आणि अंगणवाडी ताई मिळून दर महिन्याला बालकांचे वजन आणि उंची मोजण्याचा उपक्रम राबवतात. यामागील उद्दिष्ट म्हणजे वेळेत कुपोषणाची पातळी ओळखणे आणि योग्य ती कार्यवाही करणे.

व्हिडिओमध्ये दिसणाऱ्या उदाहरणातून लक्षात येते की, ही तपासणी अगदी निःसंकोचपणे आणि कौटुंबिक आधाराने केली जाते. आईसोबत बालकाचे वजन घेणे, वजन योग्य आहे की नाही याचे मार्गदर्शन देणे, आणि आईला पुढील आहाराबाबत सल्ला देणे – हे सर्व अत्यंत सुलभ पण प्रभावी पद्धतीने केले जाते.

 

कुपोषणाचे मूळ कारण फक्त अन्नटंचाई नसून अज्ञान देखील असते. त्यामुळे भगीरथ संस्था आणि अंगणवाडी ताई फक्त वजन मोजून थांबत नाहीत, तर त्या आईला योग्य आहार, पूरक आहार, स्वच्छता व वेळच्या वेळी लसीकरणाबाबत सविस्तर माहिती देतात.

उदाहरणार्थ:

दैनंदिन जेवणात प्रथिने, जीवनसत्त्वे व खनिजे युक्त अन्नघटकांचा समावेश कसा करावा याचे मार्गदर्शन दिले जाते.

अझोला, मुगडाळ, अंडी, दूध, भाजीपाला यांचा समतोल वापर कसा करावा याचे प्रशिक्षण दिले जाते.

गरज असल्यास आयरन, फोलिक अ‍ॅसिड, झिंक आणि मल्टिविटॅमिन औषधांचे वाटप केले जाते.

हा उपक्रम यशस्वी होतो कारण तो एकतर्फी नाही, तर समाजाच्या सर्व घटकांचा सहभाग घेऊन राबवला जातो. अंगणवाडी केंद्र हे गावातील एक महत्त्वाचे केंद्रबिंदू बनले आहे. पालकांमध्ये जनजागृती निर्माण करून, कुपोषण हा आजार नाही तर एक परिस्थिती आहे जी आपण बदलू शकतो हे सांगण्याचं काम या उपक्रमातून सतत केलं जातं.

भगीरथ संस्था आणि अंगणवाडी ताई यांचा हा उपक्रम केवळ वैद्यकीय सेवा नव्हे, तर मानवतेचा एक सुंदर आविष्कार आहे. मुलांचे वजन तपासणे हा फक्त एक आकडा न राहता, तो उज्वल भविष्यासाठीचा आरंभ ठरतो. जेव्हा अंगणवाडी ताई आईसोबत संवाद साधते, तेव्हा त्या मुलाच्या आरोग्याची आणि भविष्यातील संधींची एक नवीन दारं उघडत असतात.

"कुपोषणमुक्त बालक म्हणजेच सशक्त भारताचा पाया" – आणि हा पाया भगीरथ ग्रामविकास संस्था व अंगणवाडी ताईंच्या एकत्रित प्रयत्नातून भक्कम केला जात आहे.